فرهاد جوکار
چکیده:
با توجه به این که نی انبان یک ساز فولکلور مربوط به منطقه جنوب کشور می باشد متاسفانه کاربرد کمی در موسیقی ایران دارد و از طرفی چون بیشتر در مجالس عروسی و. .. استفاده می شود نوازندگان این ساز خیلی مورد توجه قرار نمی گیرند، و حتی در دو سه دهه اخیر افرادی که این ساز را می نواختند شخصیت مناسبی در بین مردم نداشتند و به آنها نگاه اجتماعی خوبی نمی شد ودر بعضی از مواقع وقتی از خانواده کسی می خواست این ساز را یاد بگیرد از طرف بزرگان آن خانواده مورد انتقاد شدید قرار می گرفتند، به خاطر دیدگاهی که به نوازندگان این ساز داشتن به فرزندانشون اجازه نواختن این ساز را نمی دادند،واز دیدگاه دیگر اگر کسی می خواست این ساز را آموزش ببیند منابع خوبی برای آموزش این ساز وجود نداشت و اکثرا به صورت سینه به سینه یا اصطلاحا گوشی می بایست افراد آموزش می دیدن که خود این موضوع تمایل افراد برای ادامه نوازندگی در این ساز کم و کمتر میکرد، و این ساز انحصارا توسط افرادی که در قدیم و نوادگان این افراد قرار می گرفت. در این پزوهش قصد بر این است که از ساز نی انبان به چه صورت می توان برای نوازندگی در ردیف موسیقی ایران در آواز ابوعطا که یکی از آواز های دستگاه شور می باشد، استفاده کرد. برای این موضوع ابتدا فواصل مورد نظر در نوازندگی ساز نی انبان بررسی شده است و بازه صوتی این ساز مشخص شده است و از طرفی آواز ابوعطا از لحاظ بازه صوتی و نت شاهد وایست و... مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته و در نهایت گوشه های مورد نظر در این آواز با ساز نی انبان نواخته شده واز لحاظ میزان کاربری، این ساز برای نوازندگی در این آواز بررسی شده است.
کلید واژگان: نیانبان، موسیقی دستگاهی، موسیقی ایرانی
منابع
1- شریفیان، محسن، اهل ساز، ساز شناسی موسیقی بوشهر،بوشهر ،انتشارات قلم آشنا،1370،چاپ اول
2- شریفیان، محسن، اهل ماتم ،آواهاوآیین سوگواری در بوشهر،بوشهر،انتشارات دیرین،1385 ،چاپ دوم
3- مسعودیه، محمد تقی، موسیقی بوشهر،تهران،صدا و سیمای جمهوری اسلامی،1379،چاپ دوم
4- جاوید ،هوشنگ، آشنایی با موسیقی نواحی،انتشارات سوره مهر، 1393،چاپ دوم
5- درویشی، محمد رضا، مقدمه ای بر شناخت موسیقی نواحی ایران،1373، چاپ اول
6- ستایشگر، مهدی ،واژه نامه موسیقی ایران زمین، انتشارات اطاعات،1388،چاپ دوم
7-F.G. Gascon, D. Peralta-Salas, Bagpipes configurations in mechanics and electromagnetism, Mathematical and Computer Modelling, Volume 42, Issues 9–10, November 2005, Pages 921-930, ISSN 0895-7177
8-Stephane Zaffran, Manfred Frasch, The β3 tubulin gene is a direct target of bagpipe and biniou in the visceral mesoderm of Drosophila, Mechanisms of Development, Volume 114, Issues 1–2, June 2002, Pages 85-93, ISSN 0925-4773
9-Mathieu Paquier, Etienne Hendrickx, Raphaël Jeannin, Effect of wood on the sound of oboe as simulated by the chanter of a 16-inch French bagpipe, Applied Acoustics, Volume 103, Part A, February 2016, Pages 47-53, ISSN 0003-682X